Auto lenen of uitlenen: zijn eigenaar & bestuurder verzekerd?

Informatie auteur: dit artikel werd geschreven en/of inhoudelijk gecontroleerd door gecertificeerd autoverzekeringsexpert Ruud de Laat.

Hoe wordt –vanuit verzekeringstechnisch oogpunt–  de aansprakelijkheid geregeld als een auto wordt geleend of uitgeleend? Is iemand anders verzekerd als diegene in mijn verzekerde auto rondrijdt? En ben ikzelf verzekerd als ik andermans verzekerde auto leen, daarmee een ongeluk maak en zodoende schade veroorzaak? Dit zijn vragen omtrent het lenen en uitlenen van auto’s die veelvuldig worden gesteld en hieronder eenduidig worden beantwoord…

Tip: vul hier het kenteken van jouw auto in…

En vind direct een goedkopere autoverzekering!

Auto lenen… Ben ik verzekerd voor andermans auto?

Ik bestuur andermans auto… Diegene heeft zijn/haar auto netjes (ten minste WA) verzekerd… Ik veroorzaak schade in de auto van deze hypothetische derde… In dat geval is de autoverzekering van de uitlener óók geldig voor mij! In Nederland is een autoverzekering namelijk gekoppeld aan het voertuig; niet aan de bestuurder. In beginsel is het uitlenen van een auto door de hoofdbestuurder bij iedere autoverzekering toegestaan, al zijn hieraan enkele mitsen en maren verbonden:

• Je moet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs.
• Je moet toestemming hebben van de auto-eigenaar en/of hoofdbestuurder c.q. verzekeringsnemer.
• Als je andermans auto met regelmaat en/of voor langere periodes bestuurt, moet je dit doorgeven aan de verzekeraar; mogelijkerwijs word je dan aangemerkt als (tweede) regelmatig bestuurder…

Rijd je schade in andermans auto, dan moet de hoofdbestuurder van de betreffende auto verzekerd zijn. En –afhankelijk van zijn/haar verzekeringsvorm– betaalt zijn/haar autoverzekeraar voor eventuele gemaakte schade.

Laat je dus goed informeren door de auto-eigenaar en kentekenhouder over de manier waarop de auto momenteel verzekerd is!

Tijdelijk autoverzekering aanpassen?

Als je iemands auto voor meerdere dagen leent, dan voldoet de lopende autoverzekering mogelijkerwijs niet aan jouw eisen. In dat geval kun je de verzekeringsnemer vragen of zijn/haar verzekering op jouw kosten tijdelijk kan worden opgehoogd of uitgebreid, zodat je onbezorgd de weg op kan. Hierbij valt te denken aan:

• Verkeersrechtsbijstandsverzekering
• WA+ beperkt of volledig casco (‘vakantieautocascoverzekering’)
• Schadeverzekering inzittenden (SVI) of ongevallenverzekering inzittenden (OVI)
• Pechhulpverzekering binnenland en/of buitenland
• Verhaalsbijstand c.q. verhaalsrechtsbijstand

Kortom: rijd je als rijbewijshouder sporadisch oftewel incidenteel in een geleende auto, dan is er sprake van bruikleen en ben je automatisch meeverzekerd via de autoverzekering van de hoofdbestuurder van de betreffende leenauto.

Wat als iemand anders schade rijdt in mijn auto?! Dekking + vergoeding

Als iemand anders zich achter het stuur van jouw auto bevindt bij het ontstaan van autoschade, dan zijn er verschillende schades die jouw autoverzekeraar wel en niet vergoedt. Dit is hoofdzakelijk afhankelijk van de verzekeringsvorm c.q. dekkingsvorm van jouw autoverzekering: WA-dekking, beperkt cascodekking óf allriskdekking. De dekking die jij hebt gekozen, geldt óók voor degene die jouw auto leent. Meer informatie hieromtrent vind je in dit artikel over autoverzekeringsvormen c.q. dekkingsvormen.

Indien schades die door een ander met jouw auto worden gereden niet onder de dekking van jouw autoverzekering vallen, dan worden deze logischerwijs niet door jouw autoverzekeraar vergoed, óók niet voor een bestuurder die sporadisch / incidenteel jouw auto leent. In dat geval kun je proberen de betreffende schades te verhalen op de autolener, maar in de praktijk lukt dit zeer zelden. Dat komt omdat jijzelf de hoofdverantwoordelijke bent voor jouw auto; zélfs als een ander erin rondrijdt.

Let wel: rijdt degene aan wie jij je auto hebt uitgeleend schade onder onwetmatige omstandigheden (invloed van alcohol of drugs, ontzegd van rijbevoegdheid o.i.d.) of werd de auto onrechtmatig gebruikt voor rijlessen of taxiritten, dan valt schade buiten de autoverzekeringsdekking.

Dus wie betaalt de schade als je jouw auto hebt uitgeleend?

Wie opdraait voor gemaakte en geleden schade aan de eigen auto, andermans auto, andermans bezittingen of medeweggebruikers is voornamelijk afhankelijk van de dekking. WA dekt alleen (andermans) ‘schade aan derden’ en dus geen ‘eigen schade’ of ‘eigen schuld schade’. In dat geval loopt de geleende of uitgeleende auto relatief groot risico. Bij beperkt of volledig casco wordt ook eigen schade (deels) gedekt. Schade door toedoen van derden komt voor rekening van de betreffende derde of diens verzekeraar.

Let op: in de praktijk blijkt dat sommige mensen ervan uitgaan dat het uitlenen van een auto per definitie zonder risico is omdat eventuele autoschade gedekt wordt door de WAM (Wettelijke Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen) en/of AVP (Aansprakelijkheidsverzekering Particulieren) van de lener…

Dit is echter NIET het geval, want aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt met een motorvoertuig is uitgesloten van de reguliere particuliere aansprakelijkheidsverzekering; énkele uitzonderingen daargelaten. (bron)

Zijn anderen die mijn auto lenen automatisch meeverzekerd?

En andersom: wat als een ander mijn auto leent en schade berokkent? Dan geldt vanzelfsprekend hetzelfde: zolang jouw niet-samenwonende partner, vriend, vriendin, zoon, dochter, broer, zus, vader, moeder, neef, nicht, oom, tante, buurman, buurvrouw, kennis of andersoortige bekende, relatie of connectie een geldig rijbewijs bezit en slechts incidenteel bestuurder is, mag hij/zij in jouw auto rijden onder dekking van jouw autoverzekering.

Al met al kan uitsluitend jouw samenwonende c.q. inwonende partner als tweede bestuurder worden meeverzekerd bij stelselmatig, frequent en intensief gebruik van jouw auto; elk andere gezinslid of familielid mag jouw auto niet evenredig met jou delen, aangezien jij de hoofdbestuurder bent. Gebeurt dit toch, en rijdt een voor de verzekering onbekende regelmatige bestuurder schade in jouw auto, dan kan de verzekeraar schadevergoeding weigeren of je zelfs royeren (‘uit de verzekering zetten’).

Dus zijn anderen met mij meeverzekerd als zij in mijn netjes verzekerde auto rondrijden, een ongeluk maken en zodoende schade veroorzaken met mijn kenteken? Ja, meestal wel!

Schade claimen die een ander met jouw auto heeft veroorzaakt…

Dus iemand anders rijdt schade met mijn auto… Dan werkt het claimen van schade exact hetzelfde als bij autoschades die door jouzelf worden veroorzaakt. Wel moet je vermelden wie de auto bestuurde op het moment dat de betreffende schade ontstond en daarbij zijn/haar persoonsgegevens en contactgegevens noteren…

Zie hieromtrent ook dit artikel over het indienen van schadeclaims via de autoverzekering (schade claimen / verhalen bij tegenpartij middels aansprakelijkstelling).

Tips & risico’s als je een auto leent of uitleent!

Aardig dat je jouw auto uitleent, maar wat als de autolener in kwestie jouw auto ‘total loss’ rijdt of iemand ermee aanrijdt? De risico’s van het (uit)lenen van een auto zijn vrij divers en kunnen zéér ingrijpend zijn… Bij de afweging of je een auto al dan niet leent of uitleent, is het niet alleen belangrijk om jezelf af te vragen hoe het gesteld is met de verzekeringsdekking (welke schades binnen óf buiten de dekking vallen). Het is eveneens van cruciaal belang om duidelijke afspraken te maken over de volgende juridische en verzekeringstechnische aspecten:

• Terugval in schadevrije jaren: als jij schade claimt bij jouw verzekeraar, dan kan dat negatief uitpakken voor jouw schadevrije jaren en daarmee voor je no-claimkorting, zélfs als jou geen schuld treft. En terugval op de bonus-malusladder leidt tot premietoeslag / premiestijging voor de auto-uitlener, niet voor de autolener.
• Vaak geldt een eigen risico voor wat betreft autoreparaties; wie neemt dit voor zijn rekening: de autolener of de auto-uitlener?
• Aanwezigheid van een schade-inzittendenverzekering: deze vergoedt schade aan álle inzittenden, zo ook aan personen die jouw auto lenen.
• Mocht degene die jouw auto leent, worden geflitst, dan betaal jij als kentekenhouder de boete. Mocht er sprake zijn van een zware verkeersovertreding in het buitenland, dan kun je de persoonsgegevens van de autolener doorgeven, waarna de verkeersboete op zijn/haar deurmat valt.
• Als bepaalde autoschade überhaupt niet wordt gedekt door jouw autoverzekering, dan ben jij verantwoordelijk voor de onkosten. Natuurlijk kun je proberen schade te verhalen op de autolener, maar wil je dat ook?
• Er kan zich onderweg een technisch mankement voordoen aan de auto; door verkeersfouten of foutief gebruik door de autolener, maar evengoed door toevallige openbaring van sluipende autoslijtage. Wie draagt dit risico?
• Pechhulp: mocht de bestuurder van jouw auto te maken krijgen met pech onderweg, in welke mate is hij/zij dan verzekerd voor pechhulp in binnenland en/of buitenland?
• Elke kilometer die met een auto wordt gereden, brengt kosten met zich mee: een stukje afschrijving, bandenslijtage, onderhoud en natuurlijk brandstofverbruik. Wie betaalt?
• Papieren… Zorg ervoor dat de lener zijn rijbewijs meeneemt en in bezit is van kentekenbewijs en verzekeringspapieren (‘groene kaart’). Ook moet er een Internationaal of Europees Schadeformulier aanwezig zijn.
• Mocht de autolener jouw auto total-loss rijden, dan wordt mogelijkerwijs dagwaarde minus eigen risico uitgekeerd. En daarmee kun je zelden een gelijkwaardige auto terugkopen. En wat dan?
• Veel belastingschuldenaars maken er een gewoonte van in geleende auto’s rond te rijden om zichzelf tegen incassatie te beschermen. Rijdt zo iemand met jouw auto een verkeersfuik in, waarbij de politie ontdekt dat diegene aanzienlijke verkeersboetes heeft openstaan, dan kan de politie rechtmatig jouw auto vorderen!
• Persoonsregistraties: houd er te allen tijde rekening mee dat álles wat er met jouw auto gebeurt op jouw naam kan worden geregistreerd. Niet alleen eventuele schades en boetes, maar ook extreem ernstige zaken, zoals doorrijden na (fatale) aanrijding.

Afspraken contractueel vastleggen

Leen je jouw auto uit, bepaal dan allereerst of je voldoende vertrouwen hebt in degene die jouw auto wilt lenen. Ga vervolgens na of je bereid bent de bijbehorende kosten en risico’s te dragen. Maak sowieso goede afspraken voor als er iets mocht gebeuren. Spreek van tevoren af wie financieel opdraait voor brandstof, mankementen, ongevalsschade, bekeuringen, pechhulp, eigen risico, no-claimverlies en premieverhoging en hoe dit achteraf zal worden verrekend. Sluit desnoods tijdelijk aanvullende dekkingen af voor ‘eigen schuld schade’, inzittenden en pechhulp.

Mocht er sprake zijn van terugkerende of langdurige bruikleen, dan kan het raadzaam zijn om dit contactueel vast te leggen. Want heb je geen rechtsbijstandsverzekering met verkeersdekking en/of aanvullende verzekering ‘Rechtshulp Verkeer’ of ‘Rechtsbijstand Verkeer’, dan kan schadeverhaling op de autolener een langdurig en kostbaar proces zijn. Bovendien is het nog maar de vraag of je als auto-uitlener in je gelijk wordt gesteld, want onderaan de streep ben jij hoofdverantwoordelijk voor jouw auto en heb je zélf het risico genomen om je auto uit te lenen.

Met iemand aan wie je een auto uitleent of van wie je een auto leent, heb je waarschijnlijk een goede relatie; het zou zonde zijn om deze relatie op het spel te zetten voor een auto-uitleenkwestie.

Wat als de autolener regelmatig bestuurder c.q. hoofdbestuurder is?

Degene die (qua frequentie en afstand) het meest in een bepaalde auto rondrijdt, is hoofdbestuurder en regelmatig bestuurder van de betreffende bolide. Meestal is dit de verzekeringsnemer en kentekenhouder, maar soms ook diens partner. Vandaar dat je tijdens een autoverzekeringsaanvraag altijd aangeeft of jij naast verzekeringsafnemer óók de hoofdbestuurder bent.

Tip: vul hier het kenteken van jouw auto in…

En vind direct een goedkopere autoverzekering!

Daarnaast moet je kenbaar maken of er sprake is van een tweede bestuurder of van eventuele aanvullende regelmatige gebruikers. Incidentele/sporadische auto-uitleen valt onder (en wordt gedekt door) de autoverzekering van de verzekeringsnemer. Deze persoon is niet per definitie de auto-eigenaar, maar hoort wél de hoofdbestuurder te zijn.

Leent iemand dusdanig vaak jouw auto dat hij/zij in feite regelmatig bestuurder is, dan moet dit worden gemeld bij de verzekeraar! In dat geval is er sprake van één of meerdere regelmatige bestuurders.

Bruikleen door zoon of dochter…

Een verzekeraar staat altijd toe dat samenwonende partners elkaars auto gebruiken, maar voor elke andere relatie geldt dit niet. Zo mag je niet de autoverzekering van jouw zoon of dochter op je eigen naam zetten. Wel mag (of eigenlijk moet) je jouw kind opgeven als regelmatige bestuurder van jouw auto als hij/zij hier met regelmaat in rijdt. Zoons of dochters worden in geval van stelselmatige auto-uitleen bijgeschreven op jouw autoverzekeringspolis, en als een kind jonger is dan 24 jaar ga je dan doorgaans beduidend meer premie betalen.

Is je kind ouder dan 24, dan zal een verzekeraar doorgaans een verzekering op naam van het kind willen afsluiten (waardoor hij/zij zélf schadevrije jaren gaat opbouwen). Al met al gelden er andere regels als iemand anders met grote regelmaat in jouw auto rijdt. Staat de auto op jouw naam, maar rijdt een ander er méér in dan jij? Meld dit dan bij je verzekeraar! De verzekeraar hoort de autoverzekeringspremie namelijk af te stemmen op degene die het méést in de auto rijdt.

In theorie zou het zélfs zo kunnen zijn dat je auto goedkoper kan worden verzekerd als je een ánder als hoofdbestuurder opgeeft.

Met een geleende auto op vakantie naar het buitenland…

In de wet staat lenen ook wel bekend als ‘bruikleen’. Het gaat om een overeenkomst waarbij de uitlener een zaak kosteloos (of tegen een zeer geringe vergoeding) in gebruik geeft aan de lener, onder de voorwaarde dat de zaak na de uitleenperiode in oorspronkelijke staat wordt teruggegeven. Gaat een ander langdurig op vakantie naar het buitenland met jouw auto, dan is het raadzaam om dit leenautogebruik te melden bij de autoverzekeraar. Spreek duidelijk af wie de leenauto mag besturen. Wordt jouw auto door de lener wederom ‘uitgeleend’ aan derden, dan kunnen zich immers ingewikkelde toestanden voordoen.

Raakt jouw uitgeleende auto betrokken bij een verkeersongeval of verkeersovertreding in het buitenland, dan wordt jij als kentekenhouder en verzekeringsnemer daar via de post van op de hoogte gebracht. Bij veel (met name zwaardere) overtredingen in het buitenland krijgt de kentekenhouder de gelegenheid om de gegevens van de lenende bestuurder door te geven. De boete valt dan rechtstreeks bij de lener op de deurmat.

Doe je dit niet, dan draai je niet alleen op voor een fikse kostenpost, maar heb je ook een verkeersboete op naam staan. Teken je een transactievoorstel, dan beken je officieel schuld en kan dit geintje je zelfs een aantekening op je rijbewijs opleveren. (bron)

Op vakantie met leenauto

Bij sommige verzekeringsmaatschappijen kun je tijdelijke cascoverzekeringen afsluiten die specifiek gelden tijdens de vakantieperiode: zogenaamde vakantieautocascoverzekeringen. Een dergelijke dekkingsuitbreiding kan raadzaam zijn omdat een vreemde auto onder buitenlandse verkeersomstandigheden voor hachelijke situaties kan zorgen. En let op: neem je paspoort, rijbewijs, kentekenbewijs, groene kaart en schadeformulier mee als je met een leenauto naar het buitenland rijdt!

In sommige landen moet niet de auto, maar de bestuurder verzekerd zijn (ter voorkoming van autodiefstal, verzekeringsfraude e.a.). Aangezien een Nederlandse groene kaart op naam van de verzekeringsnemer staat, kun je als autolener dus niet zomaar 1-2-3 bewijzen dat de auto waarin jij rijdt rechtmatig door jou wordt bestuurd. In sommige landen kun je om die reden onverhoopt door de politie aan de kant worden gezet.

Als je de verzekeringsnemer een ‘machtigingsformulier bruikleen motorrijtuigen’ laat invullen, kun je dit soort benarde situaties voorkomen…

Machtigingsformulier Bruikleen Motorrijtuigen

Een autoleenmachtiging is zelden vereist, maar kan misverstanden voorkomen tijdens politiecontroles in het buitenland. Ga je met andermans auto op vakantie naar Marokko of Turkije, dan is een door de auto-eigenaar en verzekeringsnemer ingevuld machtigingsformulier verplicht.

In deze landen mogen uitsluitend auto’s de grens over rijden wiens bestuurder autobezitter of gemachtigde is. Voor een leenauto kan dan ook gevraagd worden om een origineel ‘machtigingsformulier bruikleen motorrijtuigen’. Soms dient deze machtiging te worden gecontroleerd en gelegaliseerd bij de Turkse ambassade of het Marokkaanse consulaat.

Een machtigingsformulier voor autobruikleen is eveneens raadzaam voor onderstaande landen (veelal Oostbloklanden / Balkanlanden): Bulgarije, Hongarije, Kroatië, Litouwen, Moldavië, Oekraïne, Polen, Roemenië, Slowakije, Servië en Wit-Rusland.

Als je een auto leent of uitleent, wat doet autoverzekering? Tot slot…

Let op: het lenen van andermans auto of het uitlenen van jouw auto aan een ander brengt bepaalde risico’s met zich mee. Een geleende of uitgeleende auto is in beginsel verzekerd onder de autoverzekering van de hoofdbestuurder (mééstal ook de verzekeringsnemer). Veroorzaak je een ongeval met de auto van iemand anders, dan word je dus gedekt onder andermans verzekeringsvoorwaarden.

Ga daarom altijd goed na of de auto die je leent of uitleent wel of niet afdoende is verzekerd met het oog op gebruiker én gebruiksdoeleinde.