Informatie auteur: dit artikel werd geschreven en/of inhoudelijk gecontroleerd door gecertificeerd autoverzekeringsexpert Ruud de Laat.
Van een schuldschade in het verkeer wordt gesproken indien jijzelf (ten minste gedeeltelijk) aansprakelijk wordt geacht voor het ontstaan van een bepaalde schade. Er zijn verscheidene soorten schuldschades ten aanzien van verkeer. Het gaat daarbij om de volgende blikschades, zaakschades en letselschades:
- Autoschade: schade aan de auto(’s) van jouzelf of eventuele wederpartijen
- Fysiek letsel: letselschade die je toebrengt aan eigen of andermans lichaam of geest; diegenen aanwezig in de eigen auto of de auto van de tegenpartij óf kwetsbare medeweggebruikers: voetgangers, fietsers e.a. die je aanrijdt
- Zaakschade aan overige (eigen of andermans) bezittingen: tuinhek, huisdier, spullen in de auto e.a.
- Schade aan wegmeubilair: afzetpaaltje, lantaarnpaal, vangrail e.a.
Hoe dan ook hebben we het in dit geval over verkeersschades waarbij ten minste één verzekerd c.q. verzekeringsplichtig MOTORVOERTUIG betrokken is en waarvoor jijzelf deels of volledig aansprakelijk bent…
Tip: vul hier het kenteken van jouw auto in…En vind direct een goedkopere autoverzekering!
Wat is verzekerd bij schade door eigen schuld?
Ben jij niet schuldig aan een bepaalde verkeersschade waarbij jouw auto betrokken is geraakt? Dan ligt de schuldaansprakelijkheid bij de wederpartij en draait doorgaans diens autoverzekeraar op voor schadevergoeding. Word jij wél aansprakelijk geacht, dan zijn er twee type autodekkingen waarop je mogelijkerwijs kunt terugvallen…
1. WA-schuldschades
In Nederland is het wettelijk verplicht om een auto WA te verzekeren. Met een WA-autoverzekering ben je verzekerd c.q. gedekt voor schade die door jouw schuld en door jouw auto wordt toegebracht aan derden. Als verzekerde ben je dan ook beschermd tegen het risico van aansprakelijkheid jegens anderen. Dus uitsluitend de schade van de ANDER is gedekt.
Een dergelijke aansprakelijkheidsverzekering vergoedt —op enkele uitzonderen na— álle letselschades en álle zaakschades die met jouw auto worden toegebracht aan iemand anders… Dus andermans verkeersschades die door jouw auto worden veroorzaakt en waarvoor de bestuurder van jouw auto deels of volledig aansprakelijk is.
De WA-dekking (aansprakelijkheidsdekking van de autoverzekering) is wettelijk verplicht navenant de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (WAM). Daarbij staat de bescherming van slachtoffers van verkeersongevallen —waarbij ten minste één motorrijtuig betrokken is— voorop. Want een onschuldig slachtoffer kan dankzij de WA-verzekering met relatief gemak én relatieve zekerheid schade verhalen op een schuldige dader. (bron)
2. Casco-schuldschades
Dankzij cascodekking is ook schade aan de EIGEN auto ten minste deels verzekerd. Zo óók schades aan jouw auto die volledig door jouw eigen schuld zijn ontstaan. Dus rijd je tegen een hekje aan? Zie je een laag afzetpaaltje over het hoofd? Raak je onverhoopt van de weg? Of raak je betrokken bij een eenzijdige, tweezijdige of meerzijdige aanrijding waarbij jou blaam treft? Dan is de schade aan jouw eigen voertuig uitsluitend gedekt als je een WA PLUS (beperkt casco) of ALLRISK (volledig casco) autoverzekering hebt afgesloten.
Ben jijzelf aansprakelijk voor eigen autoschade door toedoen van brand, explosie, kortsluiting, zelfontbranding, ruitscherven, transport en gewondenvervoer? Dan vindt doorgaand cascodekking plaats. Ook als jij schade aan jouw eigen auto in de hand werkt door botsing, omslaan, van de weg raken of te water raken, ben je gedekt. Bijkomende kosten voor bewaking, berging en vervoer ten behoeve van schadeherstel zijn eveneens tot op zekere hoogte verzekerd onder cascodekking.
Word je schuldig bevonden aan zowel eigen schade als andermans schade? Dan is het WA-deel (andermans schadelast) gedekt onder jouw WA-autoverzekering en het cascodeel (de eigen schadelast) onder jouw cascoverzekering.
Schuldschade rijden met geleende auto…
Schade rijden in andermans auto is extra vervelend. Want een geleende auto wil je graag heelhuids terugbezorgen bij de uitlener. Voor de afwikkeling van een aanrijding kijken verzekeraars echter niet naar de bestuurder, maar naar de autoverzekering die de verzekeringsnemer —welke meestal ook de hoofdbestuurder is— voor de betreffende auto heeft afgesloten.
Dus degene die de auto uitleent is verzekeringstechnisch gezien verantwoordelijk voor de ontstane schade. De uitlenende partij draait dus op voor aansprakelijkheidsrisico en verzekeringsdekking. Bovendien levert de verzekeringsnemer bij schade-uitkering schadevrije jaren, bonus-maluspositie en no-claimkorting in, met eventuele premieverhoging tot gevolg.
Auto’s lenen en uitlenen, is dus niet zonder risico… Want hoewel schade aan een uitgeleende auto niet jouw schuld is, zit jij wel met de gebakken peren. En zelfs als schade aan een geleende auto niet jouw schuld is, zadel je de auto-eigenaar op met een probleem.
Schadeverdeling naargelang aansprakelijkheidspercentage
Overigens is het niet zo dat je per definitie schuldig óf onschuldig bent. Het kan evengoed voorkomen dat je slechts deels aansprakelijk wordt geacht. Dus dat een schade gedeeltelijk jouw schuld is en ten dele andermans schuld.
Zijn er meerdere aansprakelijke partijen betrokken? Dan vindt causale schadeverdeling plaats, waarbij de schadelast wordt verdeeld navenant een bepaald aansprakelijkheidspercentage. Ter illustratie:
- De verzekeraar van partij X betaalt deels (bijv. 50%) voor partij X en deels (50%) voor partij Y (fiftyfifty: 50/50).
- De verzekeraar van partij Y betaalt deels (bijv. 90%) voor partij Y en deels (10%) voor partij X (90/10).
Het is doorgaans de rechter die een uitspraak doet over de oorzakelijke omstandigheden en schadeverdeling van verkeersongevallen. Naargelang ‘redelijkheid en billijkheid’ kan naderhand nog een billijkheidscorrectie worden toegepast om een zo rechtvaardig mogelijke uitkomst voor disproportioneel gedupeerde verkeersslachtoffers te beklinken.
Bij meervoudige verkeersaansprakelijkheid kan dus óók worden geoordeeld dat partijen deels voor elkanders schade opdraaien. Dus dat elk van de betrokken partijen een deel van de kosten vergoedt van elk van de overige partijen.
De gevolgen van het rijden van een schuldschade
Als auto-eigenaar ben je bij wet verplicht een WA-verzekering te sluiten. Veroorzaak je schade? Dan kan het slachtoffer —de tegenpartij—diens schade verhalen op jouw WA-autoverzekering. Dus stel, je remt te laat en je veroorzaakt daarmee schade aan de auto vóór je… Dan spreekt het slachtoffer jouw verzekeraar aan op de aanrijding die jij hebt veroorzaakt. In dat geval is jouw schuldschade andermans verhaalschade.
Aan de hand van wetgeving, OVS (Overeenkomst Vereenvoudigde Schaderegeling) en de door alle betrokken partijen ingevulde schade-aanrijdingsformulieren zal jouw verzekeraar aansprakelijkheid accepteren óf afwijzen. Bij aanvaarding van (een deel van) de aansprakelijkheid zal een bepaalde schadevergoeding worden toegekend aan de door jou benadeelde tegenpartij.
Enige tijd later zal een vergoeding aan diegene worden uitgekeerd naargelang de aansprakelijkheid die jouw verzekeraar heeft erkend. Niet alleen blikschade kan financieel worden gecompenseerd. Ook voor overige zaakschades en eventuele lichamelijke of mentale letselschades kan schadeloosstelling plaatsvinden.
Let wel: bij élke schade die op jouw autoverzekering wordt geclaimd, treedt een terugval op van 5 schadevrije jaren; hierbij een stapsgewijze uitleg…
1. De nadelen van een succesvolle schadeclaim
Het is fijn om verzekerd te zijn, maar claimen, is niet vrij van negatieve gevolgen. Wordt een WA-schade waaraan jij schuldig bent succesvol op jouw autoverzekering geclaimd door een gedupeerde tegenpartij? Of verhaal jijzelf een casco schuldschade op de eigen cascoverzekering?
Dan vindt terugval plaats in schadevrije jaren (SVJ), bonus-maluspositie en no-claimkorting (NCK)…
2. Terugval van vijf schadevrije jaren per claim
Je valt standaard 5 jaar terug per schadeclaim, hetgeen voor een daling op de bonus-malusladder (BML) zorgt. Bij een daling qua treden op deze BM-ladder zal jouw no-claimkorting worden verlaagd, waardoor je netto-maandpremie navenant stijgt.
Dus na een succesvolle schadeclaim —waarbij schade-uitkering plaatsvindt— zal je maandpremie doorgaans stijgen. Tenzij je héél lang schadevrij hebt gereden, waardoor je een flinke buffer hebt opgebouwd.
3. Niet claimen, maar uit eigen zak betalen!?
Je kiest er overigens zélf voor of je een schade wel of niet claimt. Normaliter geldt: Hoe groter de schadelast, des te voordeliger het is om de eigen autoschade op de cascoverzekering te verhalen en dus niet uit eigen zak te betalen. Gaat het om een kleine schade? Dan kán het voordelig zijn om schade juist WEL voor eigen rekening te nemen om zodoende je aantal schadevrij gereden jaren intact te houden. In dat geval treedt géén premiestijging op, hetgeen zichzelf soms snel terugverdient.
Tip: het is mogelijk om reeds uitgekeerde schade binnen één jaar met terugwerkende kracht voor eigen rekening te nemen, dus retroactief terug te betalen aan de verzekeraar.
4. Malusregistratie wegens negatieve jaren
Heb je nog maar kort een actieve autoverzekering op naam? Of heb je meermaals schade geclaimd? Dan bestaat de kans dat je ‘in de min’ komt te staan qua schadevrije jaren. Dit fenomeen wordt ook wel malusregistratie genoemd, hetgeen zéér nadelige gevolgen kan hebben. Sommige verzekeraars beëindigen autopolissen van ‘malusregistranten’ standaard per prolongatiedatum.
Deze eenzijdige schrapping van jouw autoverzekering door de autoverzekeraar wordt ook wel royement genoemd. Coulantere verzekeraars sturen éérst een waarschuwingsbrief waarin men aangeeft dat zich een bovengemiddeld of buitensporig aantal schademeldingen heeft voorgedaan. Mocht je binnen 12, 24 of 36 maanden nogmaals schade rijden, dan wordt je alsnog geroyeerd.
Een gecompliceerd schadeverleden maakt het überhaupt al lastig om een nieuwe autoverzekering af te sluiten. Met ‘minjaren’ op je naam is het nagenoeg onmogelijk om een voordelige aanbieder te vinden. Waarschijnlijk ben je nu aangewezen op ‘probleemverzekeraar’ De Vereende.
5. Schuldschades: aansprakelijkheid & schadeafwikkeling…
Schuldschade rijden, betekent verzekeringswerk. Want de verzekeraar van degene die aansprakelijkheid draagt, draait op voor de ontstane schade. Maar welke autoverzekeraar betaalt wat? Dit hangt af van wie aansprakelijk is, hetgeen uiteengezet wordt in de WAM en de OVS. Bij de officiële aansprakelijkstelling gaat het er dus om wie schuldig is en wiens autoverzekeraar aansprakelijkheid erkent.
Voor de schadeafwikkeling van schuldschades is het van belang op welke wijze de veroorzakende auto verzekerd is: kaal WA of óók (beperkt dan wel volledig) casco… Het is wettelijk verplicht om je auto te verzekeren tegen schade die ermee wordt toegebracht aan anderen. Volledige of beperkte cascodekking daarentegen, wordt vrijwillig aangegaan. Rijd jij een schuldschade?
- Dan wordt andermans schade gedekt door jouw verplichte WA-autoverzekering.
- Dan kun je jouw eigen schade claimen op een eventuele cascoautoverzekering.
Schuldschade rijden: tot slot…
Onderaan de streep is het rijden van een schuldschade extreem vervelend. Nog los van letsel kosten schuldschades negen van de tien keer geld; zowel voor jouw autoverzekeraar als voor jouzelf… Soms wordt een eigen risico gehanteerd… Soms moet je schade voor eigen rekening nemen… Soms wordt je maandpremie opgehoogd… Soms wordt je polis geroyeerd, waardoor je ineens op een absurd duur alternatief aangewezen bent…