Autoverzekeringsplicht: Is een autoverzekering wettelijk verplicht?

man krijgt boete omdat autoverzekering wettelijk verplicht is

Informatie auteur: dit artikel werd geschreven en/of inhoudelijk gecontroleerd door gediplomeerd verzekeringsexpert Johan Kooijmans.

Als Nederlandse autobezitter en kentekenhouder ben je wettelijk verplicht jouw auto te verzekeren. Dit is namelijk als zodanig geregeld in de WAM (Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen). (bron)

In 1963 werden de WAM en de daaraan gekoppelde WA-autoverzekering in het leven geroepen om verkeersslachtoffers te beschermen. Het afsluiten van een autoverzekering is sindsdien een juridische verplichting.

Aan de rechtelijk verplichte autoverzekering zijn echter enkele haken, ogen, aandachtspunten en uitzonderingen verbonden…

Tip: vul hier het kenteken van jouw auto in…
Vul je kenteken in:

En vind direct een goedkopere autoverzekering!

1. WA-autoverzekering = wettelijk verplicht!

Het is bij Nederlands recht verplicht om jouw auto te verzekeren voor schades die jij met de betreffende auto zou kunnen toebrengen aan anderen. Het is de WA-autoverzekering die zulke schades aan derden dekt. Kale WA-dekking kan desgewenst worden uitgebreid met beperkte en volledige cascodekking, waarmee óók schades aan de eigen auto worden gedekt. Zie ook:

Cascodekkingen —waarvan allrisk het bekendste voorbeeld is— zijn echter NIET wettelijk verplicht en dus géén juridische vereiste.

2. Auto schorsen = autoverzekeringsplicht opschorten…

De wettelijke autoverzekeringsplicht geldt NIET uitsluitend voor auto’s waarin gereden wordt. Ook voor auto’s die 100% van de tijd stilstaan en nooit op de openbare weg komen, ben je juridisch gezien verzekeringsplichtig. Tenzij je de betreffende auto schorst. In dat geval krijg je een ontheffing met bijbehorend schorsingsbewijs en kun je de autoverzekering tijdelijk stopzetten oftewel opschorten. Zie ook:

Let op: aan het schorsen van een auto zijn kosten verbonden; bovendien mag in een geschorste auto absoluut niet worden gereden. Dit is namelijk bij wet verboden.

3. Onverzekerd zijn = fikse geldboete ontvangen

Vroeger kwam je er relatief gemakkelijk mee weg als je jouw auto (onwetmatig) niet verzekerde. Je viel namelijk alléén door de mand als tijdens een politiecontrole of staandehouding bleek dat je in een onverzekerde auto rondreed. Destijds kon onverzekerd rijden een strafrechtelijke rijontzegging of zelfs een gevangenisstraf opleveren.

Inmiddels valt artikel 30 van de WAM onder het bestuursrecht… En houdt de RDW (‘Dienst Wegverkeer’) via een geautomatiseerd systeem bij of jouw auto al dan niet verzekerd is. Dit geautomatiseerde beboetingssysteem stuurt jou automatisch een geldboete toe als jouw auto onwetmatig onverzekerd blijkt te zijn. Men legt kentekens en verzekeringsgegevens naast elkaar, waardoor de huidige ‘pakkans’ immens is.

Een computersysteem zoekt continu het kentekenregister af naar auto’s de niet aan de wettelijke verzekeringsplicht voldoen: de zogenoemde registercontrole. Schuldbeginsel en onschuldpresumptie zijn irrelevant geworden. Jouw kentekenaansprakelijkheid leidt simpelweg tot een geautomatiseerd proces-verbaal, hetgeen jouw schuld aantoont en een boete oplevert. Zie ook:

Een registerboete bedraagt ongeveer 400 euro. Word je staande gehouden door de politie, dan kan het boetebedrag voor onverzekerd rijden oplopen tot ongeveer 600 euro. En let op: de wet staat toe dat deze boetes tot 3x per jaar kunnen worden opgelegd!

4. Tenaamstelling = verzekeren; vrijwaring = opzeggen

Zolang jij kentekenhouder bent, ben je kentekenaansprakelijk. Als je jouw auto verkoopt, moet je er dan ook voor zorgen dat jouw kenteken wordt overgeschreven op naam van de nieuwe auto-eigenaar. Dit proces staat ook wel bekend als ‘tenaamstelling’.

Het kentekenbewijs komt daarmee op diens naam te staan, waardoor diegene legitiem kentekenhouder wordt en jij niet langer verantwoordelijk en aansprakelijk bent voor hetgeen met de auto gebeurt.  De koper van jouw voormalige auto heeft de volgende documenten nodig om de door jou verkochte auto op zijn/haar naam te kunnen zetten:

Verkoop je jouw auto en beëindig je de bijbehorende autoverzekering? Maar vergeet je het kenteken over te schrijven? Dan kan dat verregaande juridische problemen opleveren… Aangezien jij dan niet officieel gevrijwaard bent voor de gevolgen van het gebruik van de auto. Raakt de onverzekerde auto betrokken bij een ongeval? In het ongunstigste geval ben jij degene die opdraait voor alle schade.

Zodra de auto is overgeschreven ontvang jij als voormalige auto-eigenaar een zogenaamd vrijwaringsbewijs waarmee je kunt aantonen dat je wettelijk gezien bent gevrijwaard; óók qua verzekeringsplicht.

5. Gemoedsbezwaardheid = ontheffing autoverzekeringsplicht

Heb je principiële, morele of religieuze bezwaren tegen het afsluiten van álle mogelijke verzekeringen? Dan ben je gemoedsbezwaard en spreekt men ook wel van ‘gemoedsbezwaar’ oftewel ‘gemoedsbezwaardheid’. Gemoedsbezwaarden kunnen zich desgewenst laten toetsen, erkennen en registreren bij de SVB (Sociale Verzekeringsbank). De SVB meldt jouw gemoedsbezwaardheid eveneens aan bij de Belastingdienst.

Vervolgens kan men een vrijstellingsbewijs voor de autoverzekering aanvragen bij het WBF (Waarborgfonds Motorverkeer). In dat geval hoef je géén autoverzekering af te sluiten; je krijgt dan een ontheffing van de autoverzekeringsplicht. Daarvoor in de plaats betaal je jaarlijks contributie aan het waarborgfonds. Rijd je schade, dan betaal je jouw onkosten uit eigen zak. Veroorzaak je schade aan derden, dan kunnen zij terecht bij het waarborgfonds.

Heb je gemoedsbezwaren tegen het sluiten van verzekeringen? Dan moet je naargelang wetgeving in bezit zijn van een namens de minister van Financiën afgegeven vrijstellingsbewijs.

Wettelijk verplichte autoverzekering: tot slot…

De juridisch verplichte WA-verzekering dekt schades die jij met jouw auto toebrengt aan derden. Dus aan ándere personen, evenals hun voertuigen en hun bezittingen. Verzeker je jouw auto niet, dan overtreed je daarmee de WAM (Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen). Tenzij er sprake is van een zeldzaam uitzonderingsgeval.

Bij het overschrijven van een auto op jouw naam wordt óók het bijbehorende kenteken op jouw naam geregistreerd. Komt er op de dag van registratie géén melding van een autoverzekeraar binnen bij de RDW? Dan zou men direct de conclusie kunnen trekken dat jouw auto niet WA-verzekerd is.

Door de registratie van auto en kenteken op jouw naam is direct duidelijk dat JIJ in overtreding bent. Van rechtswege kan men je dezelfde dag nog een boete opleggen.