Informatie auteur: dit artikel werd geschreven en/of inhoudelijk gecontroleerd door gediplomeerd verzekeringsexpert Johan Kooijmans.
Talloze automobilisten vragen zich nog altijd het volgende af: “Wordt de aanwezigheid van specifieke hulpmiddelen en toebehoren —qua veiligheid en verpleging— in Nederlandse auto’s bij wet verplicht gesteld? En Zo ja: “Welke standaard uitrusting moet ik per se in mijn auto hebben liggen?”
In veruit de meeste (Europese) landen is het wettelijk verplicht om bepaalde spullen in je auto te hebben liggen. Hierbij valt te denken aan een gevarendriehoek, een reflecterend veiligheidshesje, een EHBO-verbandtrommel, een nooddeken en een reservebril. Gek genoeg is dit in Nederland NIET het geval. Al bestaan er in zekere zin uitzonderingen op deze regel.
Hierbij een overzicht van veiligheidsuitrusting en EHBO-uitrusting die onder bepaalde omstandigheden verplicht kan zijn voor personenauto’s. Of in ieder geval uitermate wenselijk, raadzaam en safe…
Tip: vul hier het kenteken van jouw auto in…En vind direct een goedkopere autoverzekering!
1. Gevarendriehoek: verplichte uitrusting!?
Een gevarendriehoek is een langwerpige rode reflector die tot een driehoek kan worden omgevormd en rechtop op het wegdek kan worden gepositioneerd om het overige wegverkeer te waarschuwen.
- Een enkele gevarendriehoek is verplicht in onder andere België, Denemarken, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Italië, Luxemburg, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Slowakije en Tsjechië.
- In Zwitserland moet je de gevarendriehoek zelfs binnen handbereik hebben liggen.
- In Turkije moet je standaard twéé gevarendriehoeken bij je hebben. In Spanje geldt hetzelfde, maar uitsluitend voor auto’s met Spaans kenteken.
- Ook in Duitsland, Portugal en Zweden moet je een gevarendriehoek in je auto hebben liggen, maar niet als jouw auto over een Nederlands kenteken beschikt.
- In Kroatië en Slovenië is één driehoek standaard verplicht gesteld en moet je twee gevarendriehoeken bij je hebben indien je een aanhangwagen voorttrekt.
In Nederland geldt er dus géén juridische verplichting om een reflectordriehoek in je auto te hebben liggen… Tenzij jouw stilstaande auto een obstakel vormt voor medeweggebruikers en diens noodverlichting defect is… Alléén als de waarschuwingslichten NIET werken, ben je verplicht om 30 meter achter je auto een gevarendriehoek te plaatsen. En als je deze niet bij je hebt, heb je mogelijkerwijs een probleem. (bron + bron)
Vormt jouw tot stilstand gekomen auto een obstakel voor overig wegverkeer, terwijl de knipperende waarschuwingslichten niet aanstaan én naar behoren functioneren? Dan moet je alsnog de reflecterende gevarendriehoek plaatsen!
2. Reflecterend veiligheidshesje
In principe is het in Nederland niet verplicht om een goedgekeurd reflecterend en fluorescerend geel veiligheidshesje (veiligheidsvest/veiligheidsjas) in je auto te hebben liggen. Wel is het zéér verstandig om voor iedere potentiële inzittende van jouw auto een dergelijk reflectievestje bij je te hebben. Want kom je met pech stil te staan langs de weg, dan zorgt goedgekeurde reflectiekleding ervoor dat je véél beter opvalt en zichtbaar bent voor medeweggebruikers. En het vergroten van de eigen zichtbaarheid helpt aanrijdingen voorkomen. Vooral ’s avonds en ’s nachts is het lichtgevende effect van een ‘fluohesje’ ideaal!
Komt jouw auto ongewenst met pech tot stilstand op een ongerieflijke locatie zoals de snelweg? En moet je vervolgens jouw auto of (opmerkelijk jonge of oude) medepassagiers in veiligheid brengen? Dan kan een geel hesje ervoor zorgen dat je niet over het hoofd wordt gezien door andere automobilisten. De universele reflectiehesjes oftewel signaalhesjes —met de welbekende fluorescerende gele of oranje kleur— worden door veel automobilisten als ideaal ervaren omdat ze licht en compact van stuk zijn. Zodoende nemen deze standaard veiligheidsvestjes c.q. zichtbaarheidshesjes zéér weinig ruimte in beslag en liggen ze niet continu in de weg. (bron)
In Nederland is het bezit en gebruik van een geel zichtbaarheidshesje NIET verplicht, maar in het buitenland kán dit wel het geval zijn:
- In onder andere Kroatië, Luxemburg, Oostenrijk, Polen Slowakije en Tsjechië is het bezit van gele hesjes voor alle inzittenden verplicht.
- In onder andere Hongarije, Italië, Luxemburg, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje en Tsjechië is het gebruik van gele hesjes voor alle inzittenden verplicht.
- In België en Kroatië is het gebruik van een veiligheidsvest bij wet verplicht, maar uitsluitend voor de bestuurder.
- In Duitsland is juist het bezit verplicht. Voor álle inzittenden, maar niet voor auto’s met Nederlands kenteken.
- In Frankrijk is zowel het bezit als het gebruik van een geel reflectiehesje verplicht gesteld, maar enkel voor diegene die de auto bestuurt. Het moet zelfs binnen handbereik worden bewaard.
- Ook in Noorwegen moet het gele hesje binnen handbereik liggen. Het bezit en gebruik is verplicht voor iedere inzittende, maar niet voor auto’s met Nederlandse kentekenplaat.
Let op: In Nederland moeten veiligheidsvesten voldoen aan de Europese norm EN471, klasse 2! Inmiddels zijn er zelfs óók extra opvallende LED-hesjes op de markt. De ANWB adviseert het bezit en gebruik van reflecterende veiligheidshesjes bij autopech en verkeersongevallen door álle inzittenden.
3. Reservelampen
Als je in Kroatië autorijdt, moet je reservelampjes in je auto hebben liggen. Tenzij je in een auto rijdt met Xenon-, Neon- of LED-verlichting. Ook in Slovenië is de aanwezigheid van reservelampen bij wet verplicht, tenzij je in een auto met Nederlands kenteken rondrijdt. Ga je op autovakantie? Informeer dan bij jouw lokale (merk)garage welke lampenset jij nodig hebt.
In Nederland hoeven géén reservelampjes in je auto aanwezig te zijn. Maar word je door de politie staande gehouden en aan de kant gezet vanwege een kapotte lamp? Dan zijn veel politieagenten coulant genoeg om jou ter plaatse het kapotte koplicht of achterlicht van een nieuwe lampje te laten voorzien… Om zodoende een bekeuring, boete of proces-verbaal te ontlopen.
In Nederland heb je dus geen juridische verplichting om reservelampjes in je auto neer te leggen. Maar in theorie kun je wél heel veel geld besparen als je hiermee een fikse verkeersboete van 140 euro voorkomt.
4. EHBO-verbandtrommel
Naargelang Nederlandse wetgeving hoeft er NIET per se een verbandtrommel of EHBO-kit in je auto te liggen. Ga je echter op autovakantie naar het buitenland? Dan kan dit plots wél het geval zijn. Maar waar en wanneer is de aanwezigheid van een EHBO-tas of BHV-koffer noodzakelijk? In Griekenland, Hongarije, Kroatië, Oostenrijk, Slowakije, Tsjechië en Turkije is een verbanddoos in de auto verplicht. Ook in België, Duitsland en Slovenië dien je als automobilist een verbanddoos bij je te hebben, maar niet als je een Nederlands kenteken voert.
Overigens is het te allen tijde verstandig om een verbandkoffer of eerste-hulppakket met de minimaal vereiste inhoud in jouw auto te hebben liggen. Zo óók in Nederland. Want wát als je bij een verkeersongeval betrokken raakt waarbij één of meer inzittenden gewond en/of onderkoeld raken!?
5. Reddingsdeken
In uitgebreide verbandkoffer die specifiek voor auto’s bestemd zijn, is veelal standaard een nooddeken oftewel reddingsdeken aanwezig. In kleine verbandtrommels en EHBO-kits doorgaans niet. In dat geval is het raadzaam om een los foliedeken aan te schaffen en in je auto te leggen. Een dergelijk ‘autodeken’ kan namelijk letterlijk levens redden! Bijvoorbeeld als je ’s winters noodgedwongen in je auto komt te overnachten.
Een reddingsdeken is vervaardigd uit een speciaal soort aluminiumfolie oftewel isolatiefolie; vandaar dat het ook wel isoleerdeken of isolatiedeken wordt genoemd. Het biedt bescherming tegen zowel te lage als te hoge buitentemperaturen. Nooddekens zijn doorgaans isolerend, geleidend én waterdicht. Ze zijn echter NIET brandvast of onbrandbaar en dus wél brandgevaarlijk. Dus gebruik een survivaldeken nóóit nabij een brandhaard en zéker niet als blusdeken.
De gouden folielaag absorbeert licht en warmte; de zilveren laag reflecteert licht en warmte. Bij onderkoeling gebruik je dan ook de zilveren zijde van het nooddeken naar binnen en de gouden zijde naar buiten (warmtedeken of warmhouddeken). Bij oververhitting de goudkleurige kant naar binnen en de zilverkleurige kant naar buiten (koeltedeken of koelhouddeken). Logischerwijs kan dit afhankelijk zijn van hoe warm, koud of zonnig het op een bepaalde dag buiten is.
Een reddingdeken is een veiligheidsmiddel waarmee een persoon op de juiste temperatuur kan worden gebracht en/of gehouden. Nooddekens kunnen efficiënt worden opgevouwen en klein worden ingepakt, waardoor ze gemakkelijk per auto kunnen worden vervoerd. Je hebt tegenwoordig zelfs elektrische dekens voor in de auto die je aansluit op de contactdoos van de 12 volts sigarettenaansteker.
Overigens is het in Nederland NIET wettelijk verplicht om reddingsdekens in de auto te hebben liggen. In landen waar het verplicht wordt gesteld een verbandtrommel in de auto te hebben liggen, kán ook een blusdeken verplicht zijn als onderdeel van de minimaal verplichte EHBO-uitrusting.
6. Brandblusser
Binnen de Nederlandse landsgrenzen hoeft er géén brandblusapparaat in auto’s aanwezig te zijn. Belgen moeten naargelang Belgische wetgeving wél een brandblusser in hun auto hebben liggen. Nederlanders die met hun eigen auto in België rondrijden, hoeven dat niet, zolang er een Nederlands kenteken wordt gevoerd. Ook in Griekenland, Polen en Turkije is een autobrandblusser verplicht.
Overigens gelden er voor vrachtwagens en trucks wél Europese wetgeving die voorschrijft dat er aan de buitenkant van de cabine een poederbrandblusser van 6 kilogram geïnstalleerd dient te zijn.
7. Reservewiel
In veruit de meeste Europese landen (waaronder Nederland) is het meevoeren van een reservewiel NIET verplicht. Er zijn echter landen waar je wél verplicht ben een volwaardig reservewiel of ‘thuiskomertje’ bij je te hebben. Dit geldt onder meer voor Slowakije, Spanje, Servië, Tsjechië en Turkije. Nieuwe auto’s worden tegenwoordig zelden nog standaard uitgerust met reservewiel. Dit met het oog op ruimtebesparing, gewichtsbesparing en brandstofbesparing.
Het kan echter wel héél erg handig zijn om een reservewiel bij je te hebben. Zeker als je een lekke band hebt waaraan een reparatiekitje niet beschiet. Gelukkig hebben pechhulpdiensten steeds vaker universele thuiskomers bij zich waarmee je veilig naar huis kunt rijden. Als jouw auto beschikt over zogenaamde ‘runflat’ banden kun je zelfs met een lekke band tot een afstand van maximaal 80 kilometer en een maximumsnelheid van 80 kilometer per uur naar huis rijden.
Is het in een bepaald land verplicht om een reservewiel in de auto te hebben? Dan moet je óók gereedschap bij je hebben om een band te verwisselen. Soms volstaat een bandenreparatieset of spuitbus met antilekspray, maar vaak zijn een autokrik en wielmoersleutel of momentsleutel geboden.
8. Reservebril
In sommige landen ben je als brildrager of contactlensdrager verplicht een reservebril in je auto te hebben liggen. In Nederland is dit NIET het geval, maar onder andere Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk wel. De ANWB adviseert Nederlandse automobilisten met een rijbewijs waarin expliciet wordt vermeld dat men een bril of contactlenzen draagt overigens wél een reservebril mee te nemen. In Duitsland mag je met een dergelijke notitie op het rijbewijs zelfs niet autorijden zónder bril of lenzen.
Hierbij gaat het om beperkende codering oftewel beperkingscode oftewel ‘codering beperking rijbevoegdheid’ 01.
9. Alcoholtest
In Frankrijk moet je een alcoholtest (‘éthylotest’ of ‘alcooltest’) in de auto hebben liggen. Dus een zelftest waarmee je het alcoholpromillage van jouw bloed kan testen. Dit mag een digitale alcoholtester oftewel refractometer zijn, maar ook een reguliere blaastest. In Nederland is een ethanoltest in je auto overigens géén wettelijke verplichting.
Overige (al dan niet verplichte) auto-uitrusting
Je rijbewijs moet je in de auto altijd bij je hebben; hetzelfde geldt voor de kentekencard óf deel 1a en 1b van het papieren kentekenbewijs. Naar het APK-keuringsrapport kan in sommige landen worden gevraagd. Dit geldt eveneens voor je groene kaart oftewel verzekeringsbewijs.
Verder ben je in Nederland NIET verplicht om bepaalde accessoires en materialen in je auto te hebben liggen met het oog op pechsituaties en verkeersongevallen. Hierbij ettelijke onmisbare zaken die wel heel goed van pas zouden kunnen komen als je ze in jouw auto hebt liggen.
- Drinkwater kan essentieel zijn als je lange tijd op hulp moet wachten; daarnaast kun je met water een oververhitte motor afkoelen.
- Afdoende motorolie, koelvloeistof en ruitenwisservloeistof.
- De gebruiksaanwijzing van je auto om bijvoorbeeld rode of oranje lampjes naar behoren te kunnen interpreteren.
- Startkabels bij problemen met accu en/of startmotor.
- Mobiele telefoon, telefoonoplader, reservebatterij of powerbank om contact te kunnen opnemen…
- Een ouderwetse landkaart voor als je verdwaald raakt en geen beschikking hebt over digitale navigatie.
- Leg desnoods een oud uitgezet mobieltje zonder simkaart in de auto waarmee je te allen tijde 112 kunt bellen.
- LifeHammer of Safety Hammer: noodhamer oftewel veiligheidshamer waarmee autoruit kan worden verbrijzeld en gordel kan worden doorgesneden, o.a. tijdens tewaterraking.
- Zaklamp (al dan niet op je mobieltje): onmisbaar in het donker om te zoeken, seinen of bij te schijnen.
- Pen en papier: voor het noteren van informatie, het invullen van een formulier of het achterlaten van een briefje achter iemands ruitenwisser.
- Europees schade-aanrijdingsformulier en telefoonnummer van alarmcentrale reisverzekering.
- Doek en schoonmaakmiddel om ruiten te reinigen.
- Werkhandschoenen voor als onverhoopt een autoband moet plakken of vervangen.
- Rolletje ducttape: handig voor allerhande kleine tijdelijke noodreparaties zoals lekkende slangen en loszittende onderdelen
- Klein gereedschapssetje met standaard gereedschap: zakmes, schroevendraaiers, sleutels, et cetera.
- Een rolletje druivensuiker of andersoortige energiesnack om je lijfelijke energie op peil te houden.
- Een dashcam wordt steeds vaker ingezet om ongevalssituaties accuraat te registreren.
- Verstop ergens een tientje zodat je in een noodgeval kunt tanken; zelfs als je je portemonnee bent vergeten.
- Oprijplaten en wielblokken kunnen in bepaalde situaties van pas komen.
- In veel landen zijn winterbanden en/of sneeuwkettingen verplicht; doorgaans in bepaalde gebieden en onder bepaalde omstandigheden.
- Onder winterse omstandigheden moet je in Zweden een sneeuwschep in de auto hebben liggen.
- Een aantal (Oost-)Europese landen stelt de aanwezigheid van sleepkabels in auto’s verplicht.
Met bovenstaande uitrusting, hulpmiddelen en toebehoren kom je een heel eind tijdens panne of andersoortige uitzonderingssituaties.
Is de uitrusting die in mijn auto ligt standaard meeverzekerd?
Af-fabriek accessoires zijn inbegrepen in de cataloguswaarde van een auto en vallen dan ook binnen de standaarddekking. Later ingebouwde, opgebouwde of anderszins toegevoegde accessoires moet je opgeven aan de verzekeraar. Zulke auto-accessoires zijn op veruit de meeste autoverzekeringen tót een bepaald bedrag gratis meeverzekerd.
Wat onder accessoiredekking valt, is voor héél veel mensen volkomen onduidelijk. Het gaat om vastzittende onderdelen zoals velgen, trekhaak, inbouwnavigatie, boordcomputer, geluidsinstallatie, et cetera. Alle loszittende spullen uit bovenstaande alinea’s vallen dan ook NIET onder de categorie auto-accessoires. Het exacte verzekerde bedrag voor auto-accessoires verschilt echter sterk per verzekering en varieert van plusminus 500 euro tot plusminus 2.500 euro.
In bepaalde gevallen worden spullen die je in jouw auto achterlaat gedekt onder een inventaris- en goederenverzekering of onder buitenshuisdekking op de inboedelverzekering.
Verplichte uitrusting in auto: tot slot…
Zolang je niet naar het buitenland afreist, is er in beginsel géén sprake van wettelijk verplichte uitrusting die per se in jouw auto aanwezig zou moeten zijn. Toch is het uitermate raadzaam om een hulppakket oftewel noodpakket met veiligheidsmiddelen in jouw auto te plaatsen!
Want stel jijzelf of een medepassagier raakt betrokken bij een verkeersongeval en dientengevolge gewond… Of je raakt ’s nachts verzeild in een sneeuwstorm waarbij je zicht dusdanig wordt belemmerd dat je niet verder kunt rijden en na verloop van tijd onderkoeld dreigt te raken… Dan ben je waarschijnlijk héél blij dat je optimaal voorbereid, uitgerust en bevoorraad bent.
Natuurlijk wordt je auto wel zwaarder door niet-verplichte bagage mee te sjouwen, hetgeen logischerwijs ten koste gaat van de zuinigheid qua brandstofverbruik.